نویسندگان
چکیده
در دنیای معاصر که با چالش‌های پیچیده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی روبرو هستیم، توجه به اصول حکمرانی خوب در چارچوب حقوق عمومی برای تحقق اهداف توسعه پایدار اهمیت فراوانی دارد. در کشورهای درحال‌توسعه، توسعه نه‌تنها نیازمند تغییرات اقتصادی و اجتماعی است، بلکه باید در قالب یک ساختار قانونی و نهادینه‌شده شکل گیرد که مبتنی بر اصول حقوقی پایدار و شفاف باشد. این ساختار قانونی به دولت‌ها این امکان را می‌دهد که در برابر فشارهای داخلی و خارجی پاسخگو باشند و از سوءاستفاده از قدرت جلوگیری کنند. حقوق عمومی، به‌عنوان مجموعه‌ای از قواعد قانونی که روابط بین دولت و شهروندان را تنظیم می‌کند، نقش اساسی در تبیین و اجرای اصول حکمرانی خوب ایفا می‌کند. در این مقاله، تلاش شده است که رابطه میان حقوق عمومی و توسعه در پرتو اصول حکمرانی خوب موردبررسی قرار گیرد. اصول حکمرانی خوب موردتوجه در این مقاله شامل اصل درستی، منع سوءاستفاده از قدرت، منع اختیاری بودن، اصل قطعیت حقوقی، اصل انتظار مشروع، اصل برابری و اصل تناسب است. این اصول، به‌ویژه در شرایط پیچیده‌ای مانند کشورهای درحال‌توسعه، می‌توانند از شرایط ناپایدار و ناعادلانه جلوگیری کرده و زمینه‌های تحقق توسعه پایدار و عدالت اجتماعی را فراهم سازند. مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از اسناد کتابخانه‌ای، به این پرسش پاسخ می‌دهد که رابطه حقوق عمومی و توسعه در چارچوب اصول حکمرانی خوب چیست؟ یافته‌ها نشان می‌دهند که رعایت این اصول در فرایندهای حکمرانی، تأثیر چشمگیری در تحقق توسعه پایدار و عدالت اجتماعی دارد و می‌تواند در سیاست‌گذاری‌های عمومی به‌عنوان ابزارهای کلیدی برای کاهش فساد و ارتقای پاسخگویی دولت‌ها عمل کند.
Examining the Relationship Between Public Law and Development in Light of the Principles of Good Governance.
Abstract
In the contemporary world, which is confronted with complex social, economic, and political challenges, attention to the principles of good governance within the framework of public law is of great importance for achieving sustainable development goals. In developing countries, development requires not only economic and social transformation, but must also be shaped within a legal and institutional framework based on sustainable and transparent legal principles. Such a legal structure enables governments to remain accountable under both internal and external pressures and prevents the abuse of power. Public law, as a body of legal rules that regulates the relationship between the state and citizens, plays a fundamental role in articulating and implementing the principles of good governance. This article seeks to explore the relationship between public law and development in light of good governance principles. The principles addressed in this study include integrity, prohibition of abuse of power, non-arbitrariness, legal certainty, legitimate expectation, equality, and proportionality. These principles, particularly in the complex conditions faced by developing countries, can help prevent instability and injustice while providing the groundwork for sustainable development and social justice. Using a descriptive-analytical method and relying on library-based sources, the article answers the question: What is the relationship between public law and development within the framework of good governance principles? The findings show that adherence to these principles in governance processes has a significant impact on achieving sustainable development and social justice. They can serve as key tools in public policy-making to reduce corruption and enhance government accountability.
Keywords: Good Governance, Law, Sustainable Development, Policy-making, Government
منابع
ابراهیمی، شهروز (۱۳۸۵) تحول مفهوم حاکمیت در قالب رویکردی ،سیاسی فصلنامه سیاست نظری شماره ۱۱، صص 153-169.
امامی، محمد و استوار سنگری کورش (۱۳۸۸) حقوق اداری، نشر میزان تهران.
امیر عبدالهیان، ســمیه؛ صانعی، مهدی؛ صدری، محمــد فاضل. (1395). » بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر اعتماد شهروندان نسبت به دولت، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد – 1395.
بهرامی، محمدباقر؛ اکبر زاده، فریدون؛ شهابی، روح اله؛ جلال پور، شیوا (1399)، حاکمیت قانون و پیامدهای حقوقی حکمرانی خوب در ایران، پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام شماره زمستان، دوره ۱۰، شماره ۴، صفحات ۴۷-۲۹.
جلالی، محمد؛ ویژه، محمدرضا (1398). اندیشه‌های حقوق اداری (مقالات اهدایی به دکتر طباطبایی)، انتشارات: مجتمع علمی و فرهنگی مجد
حیدری ســرنقی، فاطمه. (1396). »بررســی رابطه حکمرانی خوب با سرمایه اجتماعی« کنفرانس سالانه پارادایم‌های نوین مدیریت در حوزه هوشمندی.
خیرخواهان، جعفر؛ میدری، احمد (۱۳۸۳) حکمرانی خوب، بیان توسعه، تهران: دفتر بررسی‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
دینار فرکوش محمد (۱۳۹۰) تبیین مفهوم خوبی در حکمرانی خوب نشریه مدیریت دولتی، شماره ۳.
سردارنیا، خلیل، شاکری، حمید(1393).تبیین حکمرانی خوب در نهج‌البلاغه با رویکرد روشی زمینه گرا. مجله مطالعات حقوقی. دوره ششم. شماره4، صص 27-53.
سلمانی، ذبیح اله؛ شریفی، ارکان؛ فرکیش، هانه (1402)، چالش‌های حقوق شهروندی در نظام اداری ایران در پرتوی حکمرانی خوب، فصلنامه تعالی حقوق، دوره 8، شماره 3، آبان 1402، صفحه 199-229
سهگانه، مهرداد؛ صانعی، مهدی. (1395)، ارزیابی وضعیت حکمرانی در نظام اداری ج.ا.ا، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد پویا ایران- مالزی.
عالم، عبدالرحمان ( (۱۳۷۵) بنیادهای علم سیاست، تهران: انتشارات نی.
عظیمی، بیژن (1387) مبانی حقوق اساسی تهران انتشارات جنگل، چاپ اول.
فرهادی ایوبلو، فاطمه. (1391) »بررســی ویژگی الگوی حکمرانی خوب در افزایش کارایی نظام اداری ســازمان امور اقتصادی و دارایی فارس« دانشــگاه پیام نور استان فارس. دانشکده علوم انسانی.
فرهنگی، مهدی (1387)، حکمرانی خوب مفهومی نو در مدیریت دولتی، مجله تدبیر، اسفند ۱۳۸۵، دوره 7، شماره 178.
فیروزیان حاجی، ابوالفضل (۱۳۹۷). اصل برائت و حقوق شهروندی و ریشه‌های آن، پژوهش دینی، دوره ۱۷، شماره ۳۶، صص 166-182.
قاضی، سید ابوالفضل، ۱۳۸۳، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ پانزدهم، تهران، میزان.
هداوند، مهدی، مسلم آقایی طوق (1401)، دادگاه‌های اختصاصی اداری (در پرتو اصول و آیین‌های دادرسی منصفانه حقوق ایران و مطالعه تطبیقی)، تهران: خرسندی.
یعقوبی؛ اسماعیل (1396)، حکمرانی خوب و ارتقای سلامت نظام اداری؛ تبیین نقش دولت الکترونیک، پژوهش‌های مدیریت عمومی، دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 37، آذر 1396، صفحه 203-222.
یعقوبی؛ اسماعیل (1396)، حکمرانی خوب و ارتقای سلامت نظام اداری؛ تبیین نقش دولت الکترونیک، پژوهش‌های مدیریت عمومی، دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 37، آذر 1396، صفحه 203-222.
کلیدواژه‌ها
