تأملی بر کار کودکان درفقه قوانین مصوب داخلی و اسناد بین المللی

پرداختن به مقوله کودکان به عنوان یکی از آسیب‌پذیر‌ترین گروه‌های اجتماعی و اقشار جامعه حائز اهمیت است. تعداد زیادی از کودکان در سراسر جهان و همچنین کشور ما درگیر مسئله کار هستند. توجه به کودکان کار و حمایت آنها از مهم‌ترین مسائل روز جامعه کنونی است و به‌عنوان یکی از مبانی حقوق بشر اهمیت فراوانی دارد. کودکان کار از نظر جرم شناسی با توجه به بزه دیدگی و بزهکاری آنان نیز دارای اهمیت است. چگونگی پاسخ هی به آن در آینده اخلاقی و رفتاری آنان تاثیر گذار است. یکی از راههای حمایت از کودکان کار و جلوگیری از کار کودکان و امکان برخورداری از شرایط زندگی همسان با سایر کودکان اقدام به تصویب قوانین مختلف است. که با بررسی به عمل آمده متوجه شدیم که اگرچه محدودیت‌هایی برای کار کودکان در بیشتر کشورها وجود دارد، بسیاری از کودکان هنوز کار می‌کنند. به منظور برطرف کردن این مشکل باید ضمن اولویت دادن قانونگذاران و جامعه به موضوع کودکان کار، برنامه ریزی صحیح و اجرای صحیح قوانین حداقل برای بدترین حالات کار کودکان از افزایش این پدیده و حمایت از حقوق اساسی آنان اقدامات ضروری به عمل بیاوریم. قانونگذاران داخلی با تصویب قوانین سعی در حمایت از کودکان برآمده اند و آخرین تلاش آن قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب اردیبهشت 1399 است.

A reflection on children's work in jurisprudence

domestic laws and international documents

It is important to address the category of children as one of the most vulnerable social groups and strata of society. A large number of children around the world, as well as in our country, are involved in the issue of work. Paying attention to working children and supporting them is one of the most important issues of today's society and is very important as one of the foundations of human rights. Working children are also important from the point of view of criminology due to their victimization and delinquency. How they respond to it affects their moral and behavioral future. One of the ways to support child labor and prevent child labor and the possibility of having the same living conditions as other children is to pass various laws. conducting a survey, we found that although there are restrictions on child labor in most countries, many children still work. In order to solve this problem, we must prioritize the issue of child labor among legislators and society, plan properly, and implement laws to prevent the increase of this phenomenon and protect their fundamental rights, at least for the worst cases of child labor. Domestic legislators have tried to protect children by passing laws, and the latest effort is the Law on the Protection of Children and Adolescents approved in May 2020.

Keywords: Child labor, legal protection, international documents, human rights, street children

منابع

امیری، عبدالطیف؛ رحیمی، روح اله؛ فقیه حبیبی، علی(1403). منع کار کودک در چارچوب مقاوله نامه شماره182سازمان بین المللی کار و حقوق کارافغانستان و ایران، فصلنامه دستاوردهای نوین در حقوق عمومی

ایمانی، نفیسه؛ نرسیسیانس، ایملیا(1390). مطالعه انسان‌شناسانه پدیده کودکان کار خیابانی در شهر کرج. مسائل اجتماعی ایران

جنگجوی، فرزاد؛ نصیری، حسین؛ جامی، جواد(1394) مروری بر حمایت از کودکان کار در نظام حقوقی ایران و با نگاهی بر اسناد بین المللی؛ماهنامه اجتماعي، اقتصادي، علمي و فرهنگي کار و جامعه - شماره 181

حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۷، نشر : طهران:به سعي و اهتمام حاج عبدالمحمد و حاج محمد قاسم۱۲۶۹ ، ۱۲۷۱ق

رستمی، هادی؛ باوی، حسن؛ مولابیگی، علی؛(1401). حمایت کیفری از کودکان و نوجوانان خیابانی در ایران و سه کشورالجزایر، لبنان و تونس، حقوق تطبیقی جلد 18

ماندگار، سهراب (1396). بررسی جنبه حقوقی وضعیت کودکان کار، خیابانی، دستفروش و بی سرپرست، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه تابستان ، دوره سوم - شماره 2/2

Kaushik Basu; The Global Child Labor Problem: What Do We Know and What Can We Do? The world bank economic review, vol.17, no.2 147-173

Liebel Manfred, (2015) Protecting the Rights of Working Children instead of Banning Child Labor, The International Journal of Children s Rights 23(3):529-547