نظام اداری ایران: آسیب‌شناسی و بررسی فساد ریشه‌ها و راهکارها

نویسندگان


چکیده

فساد اداری یکی از معضلات جدی نظام‌های سیاسی و اقتصادی است که به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه، نظیر ایران، نه‌تنها اعتماد عمومی را کاهش می‌دهد، بلکه تأثیرات منفی گسترده‌ای بر توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور دارد. در ایران، فساد اداری به یکی از چالش‌های اصلی نظام مدیریتی و تصمیم‌گیری تبدیل‌شده است. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف فساد در نظام اداری ایران، علل ریشه‌ای و پیامدهای آن می‌پردازد. همچنین راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با این پدیده موردبررسی قرار می‌گیرد. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای، مقالات علمی و گزارش‌های نهادهای دولتی و غیردولتی جمع‌آوری و تحلیل می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که اصلاحات ساختاری، افزایش شفافیت و تقویت نهادهای نظارتی ضروری است تا ضمن کاهش فساد، به ارتقاء اعتماد اجتماعی و توسعه پایدار در کشور کمک شود.


Iran's Administrative System: Diagnosis of Issues and Examination of Corruption, Roots, and Solution


Abstract

Administrative corruption is one of the critical challenges facing political and economic systems, particularly in developing countries like Iran. It not only erodes public trust but also has extensive negative impacts on the nation's social and economic development. In Iran, administrative corruption has become one of the primary challenges for the management and decision-making system. This paper explores various dimensions of corruption within Iran's administrative system, examining its root causes and consequences. Furthermore, it reviews proposed strategies to combat this phenomenon. The research adopts a descriptive-analytical approach, gathering and analyzing information from library sources, academic articles, and reports from governmental and non-governmental organizations. The findings highlight that structural reforms, increased transparency, and strengthened oversight institutions are essential. These measures are critical not only to reduce corruption but also to enhance social trust and support sustainable development in the country

Keywords: Diagnosis of Issues, Corruption, Iran's Administrative System



منابع

الوانی، سید مهدی (1378). مدیریت عمومی. تهران: نشر نی.

الوانی، سید مهدی و سلطانی عربشاهی (1381). مدیریت تطبیقی. دانشگاه پیام نور.

جاهد، حسینعلی (1384). سلامت سازمانی. مجله تدبیر، شماره 159-117.

حبیبی، نادر (1375). فساد اداری: عوامل مؤثر و روش‌های مبارزه. تهران: انتشارات وثقی.

خداد حسینی، سید محمد و فرهادی‌نژاد، محسن (1380). بررسی فساد اداری و روش‌های کنترل آن. نشریه مدرس علوم انسانی، دوره 5، شماره 1 (پیاپی 18)، صفحات 37-54.

ربیعی، علی (1383). زنده‌باد فساد: جامعه‌شناسی فساد در دولت‌های جهان سوم. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی (1375). شرح وظایف و اختیارات کمیته مرکزی و استانی کمیته ارتقاء سلامت نظام اداری و مبارزه با رشوه و فساد.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1384). مصوبات برنامه اصلاح نظام‌های مدیریتی، از هفت برنامه تحول در نظام اداری. معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی.

صفایی، حمید (1378). مقدمه‌ای بر تغییر کادر مدیریت سازمان‌ها در ایران. نشریه تحول اداری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.

طبری، مجتبی و محمدی، حامد (1378). موانع توسعه نظام اداری در کشورهای درحال‌توسعه. ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، سال بیست و دوم، شماره 7-8 (پیاپی 248)، فروردین و اردیبهشت، صفحات 261-252.

عباس‌زاده، میر محمد (1369). حرفه معلمی و رضایت شغلی. فصل‌نامه تعلیم و تربیت، شماره 1، صفحات 58-74.

عباس‌زادگان، سید محمد (1394). فساد اداری. ناشر: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، نوبت 4.

عسگری ساجدی، محمد (1384). تأثیر توسعه نهادهای سیاسی بر تحول نظام اداری. ماهنامه تدبیر، سال شانزدهم، مهر، شماره 1.

علاقه‌بند، علی (1378). سلامت سازمانی مدرسه. فصل‌نامه مدیریت در آموزش‌وپرورش، شماره 21.

فندرسکی، علی‌اصغر (1381). بررسی عوامل تهدیدکننده سلامت نظام اداری. مجموعه مقالات همایش سلامت نظام اداری. تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، نشر زحل، چاپ اول.

Gatti, Roberta (2004), "Explaining corruption: are open countries less corrupt?", Journal of International Development, No.16, pp. 851-861.

Gould, D. J. (1991). Administrative Corruption: Incidence, Causes, and Remedial Strategies in a Farazmand (eds). Handbook of Comparative and Development Public Administration. New York: Marcel Decker, Inc.

Haarhuis, Carolie & Frans Leeuw (2004), “Fighting government corruption the new world bark programme evaluated”, Journal of International Development, No.16,pp.547-561

Hiusted, B. W. (1994). Honor Among Thieves. Business Ethics Quarterly, Vol.1, No. 1.

Klitaard, R. (1991). Adjusting to Reality: Beyond State Versus Market, in economic Development. International Center for Economic Growth, San Francisco, CA.

Noonan, J. T. (1984), Bribes, University of California, Berkeley, CA.

Robertson, Christopher & Andrew Watson (2004), Strategic Management Journal, No. 25, pp. 385-396.

Rose-Ackerman, S. (1996). Redesigning the State to Fight Corruption. Viewpoint (World Bank), No. 75.

Scanlan, G. (2004), "The control of corruption", Journal of Financial Crime, Vol. 11, No. 4, pp. 316-321.

Siew-wah, Y. (1973). Some Aspects of Corruption. National Youth Leadership Training Institute Journal.

Stapenhurst, F. and P. Langseth. (1997). The Role of the Public Administration in Fighting Corruption. International Journal of Public Sector Management, Vol. 10, No. 5.

Tanzi, V. and H. Davoodi. (1997). Corruption, Public Investment and Growth. International Monetary Fund Working Paper.


کلیدواژه‌ها