نویسنده
چکیده
شأن و مقام حضرت زهرا (س) این بانوی بی‌بدیل جهان اسلام در کتب معتبر شیعی و سنی بیان‌شده است، به اذعان همه مسلمین ایشان مورداحترام پیامبر بوده و روایات متعددی در شأن ایشان از پیامبر نقل‌شده است. بعد از رحلت پیامبرو غصب خلافت توسط عده‌ای، حضرت زهرا (س) در یک کار کاملا سیاسی به مخالفت با غاصبین پرداخت و از طرق مختلف و در هر فرصتی مخالفت خود را با غاصبان خلافت اعلام نمود. یکی از راه‌های مخالفت آن حضرت، بی‌توجهی به افرادی بود که غاصب خلافت بودند، با این کار مردم را آگاه می‌کرد که خلافت این افراد نامشروع و غصبی است. در مرحله دیگر وقتی غاصبین خلافت، برای اخذ بیعت به خانه علی (ع) حمله کردند، فاطمه زهرا (س) با فداکار تمام جان خود را فدای امام خود می‌کند و از این طریق نیز از امامت و ولایت دفاع کردند، و مخالفت خود را با غاصبین به‌صورت علنی اعلام می‌کنند. یکی دیگر از راه‌های دفاع حضرت از ولایت به‌وسیله اشک و ناله‌هایی که داشتند، بود وبا این کار مردم را متوجه ظلمی که در حق خود و همسرش می‌شد، می‌کردند. راه بسیار مهم دفاع حضرت زهرا (س) از ولایت، خطبه‌ها و فرمایشات ایشان بود که به‌صراحت و بدون پرده با مردم صحبت می‌کردند و مخالفت خود را با غاصبین اعلام نموده و از حق امام خود دفاع می‌کرد. وصیت حضرت یکی دیگر از راه‌های دفاع از ولایت بود. ایشان با یک وصیت کاملا سیاسی مخالفت خود را باکسانی که در حق ایشان امیرالمؤمنین ظلم کرده بودندرا اعلام کرده وبه همگان اعلام می‌کنند که حق خلافت با امیرالمؤمنین بوده وغاصبین خلافت حق شرکت در نماز و تشییع فاطمه زهرا (س) را ندارند. در این مقاله که به‌صورت توصیفی- تحلیلی نوشته‌شده، سعی بر آن است تا شیوه های مختلف دفاع حضرت زهرا (س) از ولایت که از طرق مختلف ازجمله بی‌توجهی به غاصبین، شهادت، خطبه‌ها و وصیت موردبررسی و تحلیل قرار گیرد.
Explaining and exa0mining the ways
of defending Hazrat Zahra (PBUH) from the province
The honour and position of Hazrat Zahra (PBUH) , this unique lady of the Islamic world, has been recorded in authentic Shia and Sunni books. It is acknowledged by all Muslims that she was respected by the Prophet, and many stories of her honour have been narrated by the Prophet. After the death of the Prophet and the usurpation of the Caliphate by some people, Hazrat Zahra (PBUH) opposed the usurpers of the Caliphate in a completely political way and expressed her opposition to the usurpers of the Caliphate in various ways and at every opportunity. These people are illegitimate and usurpers. At another stage, when the usurpers of the Caliphate attacked the house of Ali (a.s.) to gain allegiance, Fatima Zahra (a.s.) sacrificed her whole life for her Imam and defended the Imamate and the governorship in this way. And they openly declare their opposition to the usurpers. Another way of the Prophet's defence of the province was through their tears and lamentations, making the people aware of the injustice done to them and their wives. A very important way of defending the Prophet from the Wilayat was through his sermons and orders, speaking openly and without veils to the people, declaring his opposition to the usurpers and defending the right of his Imam. Hazrat's will was another way of defending the Wilayat. He opposed himself with a completely political will. They announced that they had wronged him and Amir al-Mu'minin and declared to everyone that the right of the Caliphate belonged to Amir al-Mu'minin and that the usurpers of the Caliphate did not have the right to participate in the prayers and funeral of Fatima Zahra. In this article, which is written in an analytical and descriptive manner, an attempt is made to examine and analyse the various ways of Hazrat Zahra's defence of the province, including ignoring the usurpers, martyrdom, sermons and wills.
Keywords: Hazrat Zahra (PBUH) , defence, guardianship, martyrdom.
منابع
قرآن
نهج البلاغه
ابن بابویه، محمد بن علی، (امالی) (1417)، نشر موسسه بعثت، قم، چاپ اول، 1417 ق.
انصاری زنجانی، اسماعیل (1428)، (الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهرا (س) )، نشر دلیل ما، قم، 1428 ق.
بخاری، محمد بن اسماعیل (1400)، (صحیح بخاری)، انتشارات شیخ الاسلام احمدجام، تربت جام، چاپ دوم، 1400 ش.
جمعی از محققان (عبدالحمید بن هبه الله ابن ابی الحدید، غلامرضا لایقی) (1390)، (شرح ابن ابی الحدید)، نشر کتاب نیستان و اطلاع، چاپ اول، 1390 ش.
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله (1411)، (المستدرک)، نشر دارالکتب علمیه، بیروت، 1411 ق.
حجاج نیشابوری، مسلم بن حجاج (1394)، (صحیح مسلم)، انتشارات حسینی اصل، ارومیه، چاپ اول، 1394 ش.
حکیم، سید منذر (1381)، (اعلام الهدایه)، معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت، 1381 ش.
حنبیل، احمد بن محمد، (1416 ق) (المسند)، نشر موسسه رساله، بیروت، چاپ اول، 1416 ق.
رسولی محلاتی، سیدهاشم (1395)، (زندگانی حضرت زهرا (س) و دختران آن حضرت)، نشر فرهنگ اسلامی، تهران، چاپ 23، 1395.
رفیعی، علی (138)، (تاریخ تحلیلی پیشوایان)، زمزم هدایت، قم، چاپ اول، 1388 ش.
شفیعی شاهرودی، محمد حسن، امینی، عبدالحسین (1389)، (الخلافة و الامامة)، موسسه فرهنگی میراث نبوت، چاپ اول، 1389 ش.
شهر آشوب، محمد بن علی (1379)، (مناقب آل ابی طالب)، انتشارات علامه، قم، 1379 ق.
شهرآشوب، محمد بن علی (1429 ق)، (مناقب آل ابی طالب)، انشارات ذوی القربی، قم، چاپ سوم، 1429 ق.
صدوق، (1386) (علل الشرائع)، نشر داوری، قم، چاپ اول، 1386 ش.
طبرسی، احمد بن علی (1383)، (احتجاج)، انتشارات اسوه، قم، چاپ ششم، 1383 ش.
طبرسی، احمد بن علی (1403)، (الاحتجاج علی اهل الحجاج)، نشر مرتضی، مشهد، چاپ اول، 1403 ق.
طبرسی، فضل بن حسن (1390)، (اعلام الوری باعلام الهدی)، انتشارات اسلامیه، تهران، چاپ سوم، 1390 ق.
عیاشی، محمدبن مسعود (1380)، (تفسیر عیاشی)، نشر مکتب اسلامیه، تهران، 1380 ق.
غروی نائینی، نهله، (1389) (محدثات شیعه)، مرکز نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، چاپ سوم، 1389 ش.
فرات کوفی، فرات ابن ابراهیم (1401)، تحقیق محمد کاظم محمودی، (تفسیر فرات کوفی)، سازمان چاپ و انتشارات وزارت اسلامی، تهران، چاپ اول، 1401 ق.
قمی، شیخ عباس (1371)، (بیت الاحزان)، نشر دارالحکمه، قم، 1371 ش.
کلینی، محمد بن یعقوب (1393)، (اصول کافی)، نشر دارالثقلین، قم، چاپ 4، 1393 ش.
مجلسی، محمدباقر، (بحارالانوار)، نشر موسسه دارالکتب اسلامیه، تهران، بی تا.
مجلسی، محمدباقر (1241 ق)، (حیوة القلوب)، نشر دارالخلافة، تهران، 1241 ق.
مسعودی، علی بن حسین (1409 ق)، (مروج الذهب)، نشر دارالهجره، قم، 1409 ق.
هلالی، سلیم بن قیس (1405 ق)، (کتاب سلیم بن قیس هلالی)، انتشارات هادی، قم، چاپ اول، 1405 ق.
یعقوبی، احمد بن اسحاق (1389)، (تاریخ یعقوبی)، نشر شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، چاپ 11، 1389 ش.
کلیدواژه‌ها
