بررسی شیوه‌های سلب آزادی از کودکان و نوجوانان معارض با قانون در اسناد سازمان ملل متحد و قانون مجازات اسلامی ایران

سلب یا محدود کردن آزادی افراد یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های برخورد با بزهکار شناخته می‌شود و هم کنون هم به‌عنوان یکی از مجازات اصلی در سیستم قضایی کشورها پرطرفدار است. ازآنجایی‌که طبق اصول شناخته‌شده بین‌المللی، نوع برخورد دستگاه قضایی با کودکان و نوجوانان بزهکار باید با بزهکاران بزرگ‌سالان متفاوت باشد و عدم‌اصلاح و بازپروری این قشر از جامعه اهمیت بیشتری نسبت به گروه بزرگ‌سالان دارد، به همین دلیل در خصوص اطفال و نوجوانان، بجای محکومیت و اجرای مجازات از اقدامات تأمینی و تربیتی استفاده می‌نماییم که سلب کردن آزادی نیز همچنان یکی از پاسخ‌ها به پدیده مجرمانه در این گروه سنی است. سازمان ملل متحد در قالب اسناد و نشست‌ها، توصیه‌هایی به کشورهای عضو جهت رعایت حقوق اطفال و نوجوانان بزهکار محکوم‌به حبس کرده است. توصیه سازمان ملل بیشتر حول محور کمینه بودن و بازپرورانه بودن این نوع اقدام تربیتی است. فصل دهم قانون مجازات اسلامی نیز نگهداری طفل در کانون اصلاح و تربیت را به‌عنوان یکی از اقدامات تأمینی و تربیتی معرفی نموده که تا حدودی سعی در هماهنگی مابین آموزه‌های اسناد بین‌المللی و آرای فقهی داشته باشد.

DEPRIVATION OR RESTRICTION OF LIBERTY IS KNOWN TO BE ONE OF THE OLDEST METHODS OF DEALING WITH CRIMINALS AND IS STILL ONE OF THE MAIN PUNISHMENTS IN THE JUSTICE SYSTEM OF POPULAR COUNTRIES. SINCE, ACCORDING TO INTERNATIONALLY RECOGNISED PRINCIPLES, THE WAY THE JUSTICE SYSTEM DEALS WITH DELINQUENT CHILDREN AND JUVENILES SHOULD BE DIFFERENT FROM THAT OF ADULT DELINQUENTS, AND THE FAILURE TO REFORM AND REHABILITATE THIS GROUP OF SOCIETY IS MORE IMPORTANT THAN THAT OF ADULTS, FOR THIS REASON, IN RELATION TO CHILDREN AND JUVENILES, INSTEAD OF SENTENCING AND ENFORCING PUNISHMENT, WE USE PREVENTIVE AND EDUCATIONAL MEASURES, WHICH IS STILL ONE OF THE ANSWERS TO THE CRIMINAL PHENOMENON IN THIS AGE GROUP. IN THE FORM OF DOCUMENTS AND MEETINGS, THE UNITED NATIONS HAS MADE RECOMMENDATIONS TO MEMBER COUNTRIES TO RESPECT THE RIGHTS OF CHILDREN AND JUVENILE OFFENDERS SENTENCED TO IMPRISONMENT. THE UNITED NATIONS' RECOMMENDATION IS MOSTLY BASED ON THE MINIMUM AND REHABILITATIVE NATURE OF THIS TYPE OF EDUCATIONAL MEASURE. THE 10TH CHAPTER OF THE ISLAMIC PENAL CODE ALSO INTRODUCES THE DETENTION OF A CHILD IN A CORRECTIONAL CENTRE AS ONE OF THE PROTECTIVE AND EDUCATIONAL MEASURES THAT ATTEMPT TO HARMONISE THE TEACHINGS OF INTERNATIONAL DOCUMENTS AND JURISPRUDENCE.

Key words: children and teenagers in conflict with the law, children's rights treaty, reform and education center

منابع

امیرحسین نیاز پور، حقوق کیفری اطفال و نوجوانان، نشر میزان، 1393

آشوری، محمد، جایگزین‌های زندان یا مجازات بینابین، نشر گرایش، 1382.

باصری، علی اکبر، سیاست جنایی قضایی کودکان، انتشارات خرسندی، 1387.

جاوید صلاحی، کیفرشناسی، نشر میزان 1392

دانش، تاج زمان، طفل بزهکار کیست؟ روش اصلاح و تربیت او چیست؟ انتشارات کیهان، چاپ اول، 1385.

 صلاحی، جاوید، کیفر شناسی، نشر میزان، 1392.

علی‌اکبر باصری، سیاست جنایی قضایی کودکان، انتشارات خرسندی، 1387

منوچهریان، مهرانگیز، مسئله بزهکاری اطفال، انتشارات بهمن، 1341.

مهرانگیز منوچهریان، مسئله بزهکاری اطفال، انتشارات بهمن،

Convention On the Rights of the Child, 1989 and its translation.

U.N. Guidelines for the Prevention of Juvenile Delinquency, 1990.

U.N. Standard Minimums Rules for Non-custodial Measure, 1990 and its translation.

U.N. Standard Minimums Rules for the Administration of Juvenil Justic.