نویسندگان
چکیده
از مباحثی که بسیار موردتوجه پژوهشگران و سیاستمداران قرارگرفته است جهانی‌شدن است که بر ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تأثیرگذار است. از سوی دیگر بحث حقوق بشر نیز بعد از جنگ دوم جهانی بسیار مورد توجه مجامع جهانی و محافل علمی وسیاسی قرار گرفته است. مقاله حاضر به روش تحلیلی و توصیفی به دنبال پاسخ به این پرسش است که تأثیر فرآیند جهانی‌شدن بر حقوق بشر چیست؟ یافته‌ها نشان می‌دهد که دو نگرش تهدید یا فرصت نگری در قبال حقوق بشر نسبت به فرآیند وجود دارد. یافته‌ها بیانگر وجود دو دیدگاه مثبت و منفی به رابطه جهانی‌شدن و حقوق بشر است به‌طوری‌که نسبی‌گرایی فرهنگی، منشأ لیبرالیستی حقوق بشر جهانی، ماهیت استعماری شعار جهانی‌شدن، تهدید هویت در سایه حقوق بشر، استفاده ابزاری قدرت‌های بزرگ و عملکرد متناقض سازمان ملل در دیدگاه منفی و احترام به کثرت‌گرایی توجه به حقوق بشر در زمان وقوع بحران‌ها، گسترش دستاوردهای حقوق بشری، تقویت ظرفیت‌های فرهنگی و پاسخگو کردن دولت‌ها در دیدگاه مثبت است.
One of the topics that has received a lot of attention from researchers and politicians is globalization, which affects various political, economic, cultural and social aspects. On the other hand, the discussion of human rights has also received a lot of attention from international assemblies and scientific and political circles after the Second World War. The current article seeks to answer the question of what is the impact of the globalization process on human rights in an analytical and descriptive way? The findings show that there are two attitudes of threat or opportunism towards human rights towards the process. The findings indicate the existence of two positive and negative views on the relationship between globalization and human rights, such that cultural relativism, the liberal origin of global human rights, the colonial nature of the slogan of globalization, the threat of identity in the shadow of human rights, the instrumental use of great powers and the contradictory performance of the United Nations in the negative view and Respecting pluralism is paying attention to human rights during crises, expanding human rights achievements, strengthening cultural capacities and holding governments accountable in a positive perspective.
Key words: ethnicity, nationalism, globalization, ethnic unity
منابع
امام‌جمعه زاده، سید جواد؛ زمانیان، روح‌الله؛ حجت سعادت، علی (1392)، مطالعه تطبیقی مفهوم هویت از منظر مکتب انگلیسی و تئوری سازه‌انگاری در روابط بین‌الملل، فصلنامه علمی تخصصی پژوهش‌های سیاسی، سال سوم، شماره هشتم، صص 144-128
امام‌جمعه زاده، سید جواد؛ کفاش نیری، محمد (1394)، تأثیر جهانی‌شدن فرهنگ بر فرهنگ ایرانی - اسلامی؛ با تأکید بر رویکردهای فرهنگی، مطالعات سیاسی، شماره 28، صص 50-23
امینی، واحد (1391)، دگرگونی تروریسم در دوران جهانی‌شدن و اثر آن بر روابط شمال و جنوب در نظام بین‌الملل، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 289، صص 45-32
امینی زاده، سینا؛ بوستانی، داریوش (1395)، همگرایی و واگرایی هویت‌های ملی، مذهبی و جهانی مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان، توسعه اجتماعی، دوره دهم - شماره 3، صص 138-111
باهوش فاردقی، محمود (1396)، بررسی مفهوم یا استعاره‌ی امنیت ملی در نظریه‌ی سازه‌انگاری، سیاست دانشگاه تربیت مدرس، شماره 14، صص 112-101
حسین زادگان، فاطمه (1399)، اجرای دکترین مسئولیت حمایت در بحران یمن، پایان‌نامه ارشد علوم سیاسی دانشگاه آزاد تهران مرکزی
بارسلطان، سیده رؤیا (1396)، بررسی عوامل مؤثر بر همگرایی قومیت‌ها با تأکید بر ساختار امنیت کشور ایران، علوم و فنون مرزی، شماره 13، صص 174-153
بیگ زاده، ابراهیم؛ مجدزاده، غزال (1390)، دولت مدرن، حقوق فرهنگی مردم بومی و اقلیت‌ها، تحقیقات حقوقی، شماره 7، صص 280-245
جمالی، جواد (1390)، مدل تئوریک تحلیل افراط‌گرایی با کاربست نظریه سازه‌انگاری، فصلنامه آفاق امنیت، سال چهارم، شماره دوازدهم، صص 170-145
جهانیان، رمضان؛ یعقوبیان، مریم (1391)، سیاست‌های مدیریت بر آموزش در عصر جهانی‌شدن، علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، سال هشتم – شماره 21، صص 150-129
حسینی مهر، مصطفی؛ والی، علی؛ محمدی اطهر، علیرضا (1393)، کم‌رنگ شدن مرزها در عصر جهانی‌سازی با تأکید بر منطقه‌گرایی، علوم و فنون مرزی، شمار 9، ص 172-149
دیلم صالحی، بهروز (1393)، تحول مفهوم شهروندی در فرایند جهانی‌شدن، علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، شماره 29، صص 114-91
رسولی ثانی آبادی، الهام (1391)، بررسی هویت نظام جمهوری اسلامی ایران از منظر سازه‌انگاری، علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، سال پانزدهم- شماره 5، صص 200-177
رضازاده قوشچی، محمد؛ ناردی، محمود (1393)، جهانی‌شدن و تکثرگرایی قومي در ايران، چالش‌ها و فرصت‌ها، فصلنامه‌ی مطالعات راهبردی جهانی‌شدن سال پنجم، شماره‌ی چهاردهم، صص 91-55
رئیسی، بهروز (1394)، ارتباطات میان فرهنگی در روابط ایران و تاجیکستان با تأکید بر نظریه سازه‌انگاری، علوم خبری، شماره 15، صص 176-141
ساداتی نژاد، سید محمد؛ مصاحبی محمدی، وحید (1396)، تأثیرات متقابل جهانی‌شدن و افراطی‌گری بر یکدیگر بررسی موردی جریان تکفیری، سیاست خارجی، سال سی و یکم - شماره 3، صص 162-121
ساداتی نژاد، سید مهدی؛ قمریان، ناهید (1393)، برساختگی فرهنگ و هویت ملی در عصر جهانی‌شدن، پژوهش‌های سیاسی، شماره 10، صص 28-8
سلیمی، حسین؛ ربانی خوراسگانی، ضحی (1392)، دیباچه‌ای بر نقش‌آفرینی و تأثیرگذاری دین در ساختار نظام بین‌الملل از منظر رویکرد سازه‌انگاری، فصلنامه مطالعات سیاسی؛ سال پنجم، شماره 20، صص 28-1
شهرام نیا، سید امیر مسعود؛ تقی، عبدالسلام (1391)، جهانی‌شدن و تأثیر آن بر قومیت‌گرایی، پژوهش‌های سیاسی، شماره 5، صص 17-1
صبری، محسن؛ صولت، رضا (1391)، سیاست خارجی ترکیه در قبال اتحادیه اروپا؛ از همگرایی دویچ به سازه‌انگاری ونت، مطالعات خاورمیانه، شماره 6، صص 100-81
گوهری مقدم، ابوذر (1390)، جهانی‌شدن و تروریسم جدید: ارائه مدلی مفهومی، دانش سیاسی، شماره 13، صص 206-177
قزلسفلی، محمدتقی؛ حبیبی رضی آباد، اکبر (1395)، تأثیر جهانی‌شدن بر خاص گرایی های قومی در خاورمیانه مطالعه موردی: ترکیه، عراق و سوریه، سیاست، دوره چهل و ششم - شماره 4، صص 994-979
کرمی ناوه‌کش، محسن؛ علی پور، عباس (1393)، جهانی‌شدن و تأثیر آن بر ساختار سیاسی امنیتی کشورهای جهان سوم، پژوهش‌های سیاسی، شماره 10، صص 141-116
برومند زاده، محمدرضا؛ نوبخت، رضا (1393)، مروری بر نظریات جدید مطرح‌شده در حوزه مهاجرت، فصلنامه جمعیت، شماره 89 و 90، صص 90-73
لعل علیزاده، محمد؛ احمد پور اردجانی، مژگان (1390)، جهانی‌شدن فرهنگی و قدرت نرم؛ ضرورت سیاست‌گذاری جدید با رویکرد نرم افزارانه، مطالعات قدرت نرم، پیش‌شماره 3، صص 217-193
مرتضویان، سید علی؛ عبدالخانی، لنا؛ حطه، مصطفی (1392)، گفتمان هویتی از منظر سازه‌انگاری در گفتگوهای هسته‌ای ایران و نظام بین‌الملل، مطالعات روابط بین‌الملل، شماره 21، صص 138-109
مشیرزاده، حمیرا (1391)، نظریه سازه‌انگاری متعارف و پژوهش در روابط بین‌الملل و استلزامات پژوهشی، پژوهش سیاست نظري، شماره دوازدهم، صص 20-1
نواح، عبدالرضا؛ نبوي، سيدعبدالحسين؛ حيدري، خيري (1396)، قوميت و احساس طرد اجتماعي، مخاطرات اجتماعي پيش رو (موردمطالعه، قوم عرب شهرستان اهواز)، جامعه‌شناسی ايران، دوره هفدهم، شماره 4، صص 104-74
نیک‌پی، امیر؛ کردونی، ندا (1395)، چند فرهنگ گرایی، دولت و حقوق اقلیت‌ها، تحقیقات حقوقی، شماره 75، صص 94-65
بهرامی تاش، رکسانا (1398)، حقوق بشر گفتمان مسلط جهانی‌سازی و فمینیسم، دو فصلنامه حقوق بشر، سال پانزدهم، شماره 1، شماره پیاپی 29، صص 211-202
عباسی، مجید (1392)،نقش حقوق بشر در واگرایی سیاسی جمهوري اسلامی ایران و اتحادیه‌ی اروپا،فصلنامه پژوهش‌های راهبردي سیاست، سال دوم، شماره 5 ،تابستان 1392، صص 41-9
رئیسی زکی، لیلا؛ درخشنده، مریم (1394)،نقش و جایگاه حقوق بشر به‌عنوان قدرت نرم در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا، فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال هشتم، شماره 32 ،زمستان 94 ،صص 245-213
سیمبر، رضا؛ اسداللهی، غلامرضا (1394)، حقوق بشر و انجام مذاکرات نهادینه جهانی و منطقه‌ای، راهکار تحقق امنیت جامع، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره نخست، شماره چهاردهم، زمستان 1394 ،صص 30-11
جوان پور هروی، عزیز؛ محقق، حمید (1399)، عوامل مؤثر بر پیدایش و گرایش به بنیادگرایی، فصلنامه دانش تفسیر سیاسی، سال دوم، شماره 3، صص 198-168.
بزرگمهری، مجید؛ کیارستمی، مهسا (1396)،نقض حقوق بشر به‌واسطه اقدامات تروریستی و سازوکار مبارزه با آن، فصلنامه سیاست جهانی، دوره ششم، شماره اول، صص 158-131
معاونت آموزشی و پژوهشی مرکز ملی مطالعات جهانی‌شدن (1393)، رویکردی چند رشته‌ای به جهانی‌شدن، نشر مرکز ملی جهانی‌شدن، چاپ اول
رضاخواه, ع. (1395). ترامپ؛ روایتی کمتر شنیده شده از آمریکا: https://www.farsnews.ir/news/13951111001858
کلیدواژه‌ها
