بررسی چهل حق از حقوق بشر از نگاه امام حسن ع

تبیین نگاه ائمه معصومین (ع) نسبت به حقوق بشر از این نظر دارای اهمیت است که تصویرهای غلط در دوسویه دین‌داران و سکولارها درزمینه نگاه دین به حقوق بشر و یا ارتباط حقوق بشر با دین را اصلاح می‌کند. برخی از دین‌داران چنین نگاهی دارند که حقوق بشر امری سکولار است و مورد تائید دین نیست و در سوی دیگر، برخی از افراد سکولار نیز دین را قابل‌جمع با حقوق بشر نمی‌دانند. فرضیه مقاله این است که حقوق بشر به‌عنوان حقوق اختصاص‌یافته به انسان، تناقضی با دین ندارد و مورد تائید دین بوده و ریشه حقوق بشر برگرفته از دین و آموزه‌های دینی است و نباید برخی اضافه‌های غلط و افراط‌وتفریط‌های مدافعین حقوق بشر غربی را به‌حساب حقوق بشر واقعی گذاشت. در این مقاله، چهل حق از حقوق بشر از نگاه امام حسن (ع) با روش اجتهادی استخراج گردیده و فرضیه کلی مقاله مورد تائید قرارگرفته است.

Defining the view of the infallible imams (PBUH) towards human rights is important in the sense that it corrects the wrong images on both religious and secular scholar sides towards the relationship between human rights and religion. Some religious people are of the view that human rights are a secular matter and are not approved by religion, and on the other hand, some secular scholars do not consider religion to be compatible with human rights. The hypothesis of this article is that human rights, as rights assigned to humans, do not contradict with religion and are approved by religion. Of course the roots of human rights is derived from religion and religious teachings, and some western based human rights values which are not approved by religion, are not consensual and globally approved. In this article, 40 rights of human rights have been extracted from Imam Hasan's (PBUH) perspective by Ijtehadi method (Somehow close to hermeneutic approach) and the general hypothesis of this article has been confirmed.

Key words: human rights, Islam, Imam Hassan, international relations

منابع

المقری، نصر بن مزاحم (1410 ق)، وقعه صفین، قم، مكتبه آيه الله العظمی المرعشي النجفي.

اربلی، علي بن عيسي، 1403 ق)، کشف الغمه فی معرفه الائمه (ع)، بیروت، دار الاضواء.

ابن شهرآشوب، محمد بن علی، 1412 ق)، المناقب آل ابی‌طالب، بیروت، دار الاضواء.

امین عاملی، سید محسن، 1421 ق)، اعیان الشیعه،‌ بیروت، دار التعارف للمطبوعات.

ابن عساکر، علی بن حسن(1415 ق)، تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دار الفکر.

حرانی، ابو محمدحسن (1404 ق)، تحف العقول عن آل‌ِ الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه.

حلوانی، حسین بن محمد (1408 ق)، نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، قم، مدرسه الامام المهدي (عج).‌

شوشتری، قاضی نورالله، (1409 ق)، احقاق الحق و ازهاق الباطل، قم، مكتبه آيه الله العظمی المرعشي النجفي.

شیرازی، سید حسن (1385)، كلمه الامام الحسن علیه‌السلام، تهران، موسسه تحقيقاتي و انتشاراتي نور.

شیخ صدوق، محمد بن علی (1362)، الخصال، قم، جامعه مدرسین.

شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1409 ق)، منیه المرید فی ادب المفید و المستفید، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.

طبرسی، حسن بن فضل، (1370)، مکارم الاخلاق، قم، الشریف الرضی.

علامه مجلسی، محمدباقر، (1403 ق)، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت، دار احياء التراث العربي.

قرشی، باقر شریف، (1413 ق)، حیاه الامام الحسن بن علی علیه‌السلام، دراسه و تحلیل، بیروت، دار البلاغه.

قیومی اصفهانی، جواد، (1375)، صحیفه الحسن علیه‌السلام، قم، دفتر انتشارات اسلامی.

لیثی واسطی، علی بن محمد، (1376)، عيون الحكم و المواعظ، قم، موسسه علمی فرهنگی دار الحديث.

ورام، مسعود بن عیسی، (1410 ق)، تنبیه الخواطر و نزهه النواظر، قم، مکتبه الفقیه.